آشنایی با فرش کاشان
شهرت فرش ایرانی به دلیل تاریخچه فرش دستبافت است و پیشینه آن به 25 قرن قبل بازمی‌گردد. فرش علاوه بر نماد صنایع برتر دستی ایران قرن‌های زیادی محل تجلی فرهنگ، سنت، طبع و هنر دست ایرانیان بوده است. هنرمندان در شهرهایی همچون تبریز، کاشان، مشهد، اصفهان و غیره بافندگان فرش ایرانی بوده‌اند اما فرش کاشان از جمله محبوب‌ترین فرش‌های ایرانی است. فرش کاشان از زیباترین فرش‌های ایران می‌باشد.
تاریخچه فرش کاشان
کاشان از جمله شهرهای کویری ایران است که درباره نحوه ساخته‌شدن این شهر اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما توصیف آن در سفرنامه جهانگردانی که به ایران پا گذاشته‌اند موجود است. بر اساس گفته آن‌ها کاشان در تولید و بافت پارچه‌های گران‌بها مانند مخمل، اطلس‌دوزی‌ها و غیره نیز شهرت داشته است. قدمت قدیمی‌ترین فرش متعلق به کاشان به قرن 11 هجری بازمی‌گردد. در قرن 17 تا 19 میلادی خبر چندانی از فرش کاشان در دسترس نیست که احتمالاً به علت حوادث سیاسی، جنگ و حمله دشمنان و مسائلی ازاین‌قبیل بوده است.
در حال حاضر به علت شرایط اقتصادی در اکثر روستاها، قالیبافی مهم‌ترین منبع درآمد مردم آن منطقه است. اما آنچه که به تاریخ فرش ماشینی کاشان ارتباط دارد این است که 80 درصد واحدهای تولیدی فرش ماشینی کشور، با برخورداری از بالاترین سطح فناوری ماشین‌آلات فرش‌بافی در کاشان و آران و بیدگل مستقر شده است. کاشان علاوه بر اینکه به قطب فرش ماشینی ایران معروف می‌باشد، نقش چشم‌گیری در تجدید حیات هنری ایران ایفا کرده است. از استادان فرش کاشان می‌توان به استاد میرزا نصراللّه، استاد کریم‌پور و استادان دیگر اشاره کرد.
فرش کاشان چه از لحاظ فرش ماشینی و چه از لحاظ فرش دستبافت، دارای کیفیت و زیبایی متفاوتی است. سالانه بیش از 1500 متر فرش دستبافت در کاشان تولید می‌شود. 120 سال پیش در کاشان مردی به نام حاج ملاحسن که واردکننده مرینوس منچستر بود، با بانویی از اهالی اراک ازدواج کرد. وی پس از مدتی و با رکود این صنعت، پشم‌های باقی‌مانده را به کمک همسر خود به فرش تبدیل کرد. دومین گروه از فرش‌های کاشان در خانه بروجردی‌ها و سومین آن در خانه طباطبایی بافته شده است.
عوامل موثر در قیمت فرش دستبافت
عوامل زیادی در ارزشمندی و قیمت‌گذاری فرش دستبافت کاشان اثر دارند که در مورد هر یک از آن‌ها می‌توان بحث و تبادل نظر کرد. هرچند ارزش این کالای نفیس به‌راحتی قابل تشخیص نیست، اما در بازار خریدوفروش باید قیمت ریالی برای آن در نظر گرفت.
عوامل مؤثر در قیمت فرش دستبافت عبارت‌اند از:
- تعداد رج‌های فرش.
- نوع چله فرش.
- طرح و نقش به‌کاررفته در فرش.
- ابعاد و اندازه.
- بی‌نقص بودن فرش.
یکی از اختراعات مهم بشر، اختراع فرش و گلیم بوده است. اولین کارخانه فرش ماشینی در سال 1350 در کاشان افتتاح شد و اولین فرش ماشینی؛ با تعداد شانه و تراکم پایین بافته شد. پیشرفت اصلی کاشان در زمینه تولید فرش ماشینی را می‌توان در سال 1365 دانست که در این سال بیش از 600 واحد تولیدی تأسیس شد. در حال حاضر این واحدها مشغول فعالیت و رقابت با یکدیگر هستند و بهترین فرش‌های کاشان را عرضه می‌کنند.
فرش ماشینی کاشان دارای سه الگو برای بافت می‌باشد. اولین الگو طرح افشان است که بدون طرح ترنج و فقط دارای حاشیه است. الگوی دیگر طرح ترنج و لچک است که یک طرح بزرگ در وسط آن قرار می‌گیرد و آخرین طرح معروف به طرح خشتی است که دارای انواع بخش‌ها است و هر بخش طرح و نقش منحصربه‌فرد و جدا دارد.
